Systemisch werken / opstellingen

Hoewel wij geleerd hebben en geneigd zijn in het Westen om naar de aparte dingen en de individuele mensen te kijken, bestaat elk ding en elke persoon,… en krijgt het betekenis en zin, slechts in relatie, in wisselwerking met andere dingen en anderen om ons heen; ongeacht of we het nu hebben over mensen (en hun gezin van herkomst, hun vrienden, hun kinderen,…), over planten (en de grond waarin ze groeien, de plaatselijke waterstand, het zonlicht, …); over een vogel (en zijn belagers, het aanwezige voedsel, het seizoen, …) of… Als we het ding beschouwen èn zijn relaties, hebben we het over een systeem. Alles kunnen we beschouwen als een systeem: bedrijven, organisaties, scholen, samenwerkingsverbanden, het gezin en de familie, ons innerlijk enz.

Doorzien welke dynamieken in een systeem aan ‘t werk zijn, is meestal niet eenvoudig; zeker niet als je er middenin staat. Naast de woorden die mensen spreken, of wat aan de oppervlakte te zien is, bespeuren we ook heel wat andere informatie. Deze systeeminformatie gaat over de (onbewuste) relaties, de onzichtbare verbindingen en wisselwerkingen. Deze informatie geeft een nieuwe dimensie van waaruit het systeem kan bekeken worden. Het systemisch opstellingenwerk is te gebruiken als een krachtig waarnemings- en veranderingsinstrument van en voor systemen.

Ordeningen, dynamieken en symptomen in families en organisaties

Bert Hellinger ontdekte dat er basisprincipes of ordeningen in systemen werkzaam zijn:

1. Er bij horen, de ordening die ons bindt: iedereen heeft recht op een plek in het systeem
2. Hiërarchie of Volgorde: elke plek staat in een rangorde ten opzichte van elkaar
3. Geven en Ontvangen: geven en nemen dienen evenredig in balans te zijn.

Wanneer, om één of andere reden, één of meer van deze ordeningen in een systeem in de knel komen, ontstaan er een aantal dynamieken. De richting van die dynamieken is zodanig dat herstel van evenwicht in het systeem wordt nagestreefd en het voortbestaan van het systeem wordt veilig gesteld. Wij zijn, in het Westen, niet getraind om deze systemische dynamieken te herkennen en zien enkel een gedrag dat we niet begrijpen en waarvan we menen dat we het niet kunnen veranderen.

Vanuit deze dynamieken ontstaan dan zogenaamde symptomen, zoals bijvoorbeeld (in organisaties):
– aan kracht verliezen
– gebrek aan leiderschap
– doelen niet halen
– hoog verloop in de organisatie
– conflicten tussen medewerkers, management of afdelingen
– gebrek aan koers en richting

Met een opstelling kunnen onderliggende dynamieken aan het licht komen. Door recht te doen aan deze ordeningen, komen oplossingen in beeld die het systeem ontspannen. Hierdoor zal er meer energie beschikbaar zijn en kunnen mensen in hun kracht komen om hun opgaven in de relatie, het gezin, de familie, de organisatie of andere groep te vervullen.

Oorsprong

Systemische Opstellingen vonden hun oorsprong in het therapeutische landschap. Voortbouwend op bepaalde vormen van gezinstherapie en verschillende andere therapeutische richtingen startte Bert Hellinger deze vernieuwende vorm van therapie, die eigenlijk voorbij het therapeutische gaat. Het is een systemische aanpak, die verder kijkt dan onze Westerse, individuele kijk op problemen; en het is een fenomenologische aanpak, die waarde hecht aan dat wat zich hier en nu voordoet (= de fenomenen).

Stewards in Percolab BE

Ria Baeck

Agenda

Klik hier voor de lopende activiteiten