Systemisch werken / opstellingen
Doorzien welke dynamieken in een systeem aan ‘t werk zijn, is meestal niet eenvoudig; zeker niet als je er middenin staat. Naast de woorden die mensen spreken, of wat aan de oppervlakte te zien is, bespeuren we ook heel wat andere informatie. Deze systeeminformatie gaat over de (onbewuste) relaties, de onzichtbare verbindingen en wisselwerkingen. Deze informatie geeft een nieuwe dimensie van waaruit het systeem kan bekeken worden. Het systemisch opstellingenwerk is te gebruiken als een krachtig waarnemings- en veranderingsinstrument van en voor systemen.
Ordeningen, dynamieken en symptomen in families en organisaties
Bert Hellinger ontdekte dat er basisprincipes of ordeningen in systemen werkzaam zijn:
1. Er bij horen, de ordening die ons bindt: iedereen heeft recht op een plek in het systeem
2. Hiërarchie of Volgorde: elke plek staat in een rangorde ten opzichte van elkaar
3. Geven en Ontvangen: geven en nemen dienen evenredig in balans te zijn.
Wanneer, om één of andere reden, één of meer van deze ordeningen in een systeem in de knel komen, ontstaan er een aantal dynamieken. De richting van die dynamieken is zodanig dat herstel van evenwicht in het systeem wordt nagestreefd en het voortbestaan van het systeem wordt veilig gesteld. Wij zijn, in het Westen, niet getraind om deze systemische dynamieken te herkennen en zien enkel een gedrag dat we niet begrijpen en waarvan we menen dat we het niet kunnen veranderen.
Vanuit deze dynamieken ontstaan dan zogenaamde symptomen, zoals bijvoorbeeld (in organisaties):
– aan kracht verliezen
– gebrek aan leiderschap
– doelen niet halen
– hoog verloop in de organisatie
– conflicten tussen medewerkers, management of afdelingen
– gebrek aan koers en richting
Met een opstelling kunnen onderliggende dynamieken aan het licht komen. Door recht te doen aan deze ordeningen, komen oplossingen in beeld die het systeem ontspannen. Hierdoor zal er meer energie beschikbaar zijn en kunnen mensen in hun kracht komen om hun opgaven in de relatie, het gezin, de familie, de organisatie of andere groep te vervullen.
